Fietsroute

Fietsroute De Oostelijke Mijnstreek

De Oostelijke Mijnstreek in Limburg: dit gebied was in de tijd van de steen- en bruinkoolmijnen een van de welvarendste delen van Nederland. Deze fietsroute neemt je mee door dit gebied en brengt je langs plaatsen die in de hoogtijdagen van de mijnbouw volledig in het teken stonden hiervan. Met de sluiting van de mijn Oranje-Nassau I is er op 31 december 1974 een einde gekomen aan de steenkoolwinning in deze regio, maar de mijnindustrie heeft sporen achtergelaten in het landschap.

Voerendaal en het Bekken van Heerlen

De fietsroute start aan de rand van Voerendaal. Deze plaats ligt in het Bekken van Heerlen, aan de rand van het Zuid-Limburgs heuvellandschap. Het Bekken van Heerlen is ontstaan door erosie van de Geleenbeek en afzetting van löss. Dit heeft ervoor gezorgd dat het landschap hier afwisselend lössglooiingen en beekdalen kent. Het Bekken wordt aan alle kanten begrensd door plateaus. Tot de bezienswaardigheden van Voerendaal behoren onder andere de Sint-Laurentiuskerk - de enige door een paus ingewijde kerk in Nederland - de restanten van een Romeinse villa en verschillende kastelen.

Als je verder fietst richting het zuiden kom je langs gehuchten als Winthagen - met een beschermd dorpsgezicht door de geringe verandering die het dorp in de loop der jaren heeft ondergaan en de vele gevels uit Kunradersteen - en Trintelen - met een aantal eeuwenoude hoeves en de hoogstgelegen windmolen van Nederland.

Eys en het dal van de Eyserbeek

Je komt door het dorp Eys. Hier staat de Sint-Agathakerk, een voorbeeld van de Luik-Akense barokstijl en daarnaast bevindt zich de motteheuvel van het vroegere kasteel Eys. Het dorp heeft een wijngaard waar de enige biologische wijn van Limburg wordt geproduceerd. Na Eys vervolgt de route zich door Partij-Wittem, een kerkdorp waar een Redemptoristenklooster is gevestigd dat een functie vervult als regionaal bedevaartsoord.

Het hart van de Oostelijke Mijnstreek

Via Wahlwiller en Nijswiller, twee kleine dorpjes die vooral opvallen door hun kerken, leidt de fietsroute je in westelijke en later noordwestelijke richting naar het hart van de Oostelijke Mijnstreek met Simpelveld, Kerkrade, Landgraaf en Heerlerheide.

Simpelveld

Simpelveld kent een omvangrijke geschiedenis. Verschillende archeologische opgravingen uit verschillende tijdvakken geven aan dat Simpelveld vanaf de Romeinse tijd constant bewoond is geweest. Op de markt in Simpelveld is een beeld gemaakt dat laat zien waar de geschiedenis van het dorp op teruggaat: de Romeinse tijd, het geloof en de mijnbouw. Dit laatste lijkt opmerkelijk aangezien Simpelveld geen mijn heeft gehad, maar een groot deel van de arbeiders uit het dorp waren werkzaam in de mijnen. Verder bezienswaardigheden zijn de Sint-Remigiuskerk in de neoromaanse stijl, het vrouwenklooster Huize Loreto en een uit 1774 daterende watermolen.

Kerkrade

De volgende plaats op de route is Kerkrade. Hier ligt de abdij Rolduc, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de ontginning van het gebied en bij de vroegste steenkoolwinning in dit gebied. De abdij is tegenwoordig voor een deel ingericht als hotel, maar is nog de moeite waard om te bezichtigen. Waar vroeger de abdijmijnen hebben gelegen, is later de Domaniale mijn gevestigd, de oudste steenkolenmijn van nederland. Het schachtgebouw herinnert nog aan de tijd dat de mijnen volop in bedrijf waren. Verder zijn de verschillende kerken, gebouwd in verschillende stijlen en verspreid door Kerkrade, een bezichtiging waard.

Landgraaf

Na Kerkrade passeer je Landgraaf. Deze plaats en gemeente is ontstaan door samenvoeging van een aantal dorpen waar mijnwerkers gehuisvest waren. Hier was de particuliere mijn Oranje-Nassau II in bedrijf. Op verschillende plaatsen zijn nog mijnwerkerswoningen te zien.

Brunssummerheide

Een van de laatste delen van de route loopt over de Brunssummerheide. Dit natuurgebied is een van de meest heuvelachtige gebieden en biedt mede daarom mooie uitzichten over de streek. Door een aardverschuiving is de zogenaamde koffiepoel in het gebied ontstaan.

Heerlen en Heerlerheide

De mijnbouw heeft veel invloed gehad op Heerlen. Er zijn namelijk veel nieuwe wijken ontstaan voor mijnwerkers en op het grondgebied van Heerlen waren verschillende mijnen gevestigd. De fietsroute gaat niet door het centrum van de stad, maar door het mijnverleden is het wel gepast om te noemen. Heerlerheide is de grootste wijk van Heerlen. De fietsroute loopt door dit stadsdeel heen. Bezienswaardigheden zijn hier de restranten van Kasteel Passarts-Nieuwenhagen en de Sint-Corneliuskerk. Hierna leidt de fietsroute terug naar het beginpunt.