Fietsroute

Fietsroute Oorlogsverleden: aan de rand van de Peel

In de omgeving van Overloon en Venray zijn sporen van de Tweede Wereldoorlog nog overal zichtbaar. Deze route neemt je mee langs de herinneringen aan de vele gevechten, de bevrijding en de mensen die hun leven hiervoor gaven.

Het dorp Overloon is een logische plek om deze route te starten. Hier vond namelijk een van de hevigste gevechten van de Tweede Wereldoorlog in Nederland plaats. Na het mislukken van Operation Market Garden willen de Duitsers in de bocht van de Maas tussen Sambeek en Venlo een hecht front vormen. Door het slecht begaanbare landschap – de Peel aan de ene zijde en de Maas aan de andere – dreigen de geallieerden aangewezen te worden op een enkele weg naar Venray. Ze rukken op naar de stad.

Bij Overloon komt het tot een eerste treffen tussen geallieerde en Duitse pantserdivisies. De Slag bij Overloon wordt weleens – onjuist – de enige tankslag van Nederland genoemd. Door het geringe aantal gevechten tussen individuele tanks was van een echte tankslag – zoals aan het Oostfront – geen sprake. Wel zijn de gevechten hier hevig geweest.

In Overloon zelf zijn diverse herinneringen aan de grote slag te vinden. Een van de trekpleisters van de omgeving is Oorlogsmuseum Overloon. Ook liggen er een Britse oorlogsbegraafplaats en een monument: ‘Sta een ogenblik stil…’ Je komt op de route ook langs de restanten van Kasteel de Hattert, dat tijdens de Slag om Overloon vrijwel volledig werd verwoest.

Via Vierlingsbeek, kom je na een klein stukje Maas aan in het dorp Holthees. De inwoners van dit dorp vingen eind september 1944 zo’n 1.500 geëvacueerde inwoners van Overloon op. Nadat Holthees op 30 september gebombardeerd werd door de geallieerden, trokken de inwoners en evacués naar nabijgelegen dorpen.

De ruïne van Geijsteren

Langs de Maas kom je aan bij het dorp Geijsteren. Hier lag vroeger het prachtige Kasteel Geijsteren, maar tegenwoordig resteert er niets meer dan een ruïne. Baron De Weichs de Wenne was in 1944 eigenaar van het kasteel. Samen met zijn gezin, een paar onderduikers en een aantal vluchtelingen, hield hij zich in de kelders van het kasteel schuil, terwijl 60 Duitse Fallschirmjäger, onder leiding van kolonel Walther, het kasteel verdedigden tegen Britse troepen. Zijn eenheid beschermde het gezin en de onderduikers in de kelder tegen razzia’s van de Grüne Polizei en gaf hen regelmatig eten. Uiteindelijk ontvluchtte de baron met zijn gezin het kasteel, waarna het gebouw door een Brits bombardement met de grond gelijk werd gemaakt.

'De Wachter van de Peel' en de onbewoonde frontstad

De route gaat verder richting Venray. Vanuit de kerktoren van de Sint-Petrus’ Bandenkerk hielden de Duitsers de geallieerde opmars nauwlettend in de gaten. Dit leidde er uiteindelijk toe dat Britse bommenwerpers de kerktoren - ‘de Wachter van de Peel’ – bombarderen. Venray werd in oktober 1944, na de geallieerde overwinning tijdens de Slag om Overloon, bevrijd. Kort daarna kondigden de Britten een algehele evacuatie van de stad aan, waarna deze tijdens de winter van 1944/1945 een onbewoonde frontstad was.

Bijzonder feitje: op het Kennedyplein staat de Vredeskerk. Dit gebouw is na de oorlog tot stand gekomen door een samenwerking van Duitsland, de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Centraal hierbij stond de gedachte van vergeving en verzoening. Door prachtige natuur fiets je uiteindelijk terug naar Overloon.