Fietsroute

Fietsroute Drenthe: langs drie sluizen bij het Oranjekanaal

Fietsend langs het Oranjekanaal passeer je drie verschillende sluizen: de eerste bij Zwiggelte, de tweede bij Orvelte, de derde is de Oranjesluis bij Hoogersmilde.

Het Oranjekanaal is 48 km lang en werd tussen 1853 en 1861 aangelegd om het veengebied ten westen van Odoorn en de Bargervenen te ontsluiten. Daarnaast was het de bedoeling om de bij het graven gevonden zwerfkeien te verhandelen.

Voor de exploitatie van het kanaal werd door enkele Hollandse geldschieters de Drentsche Veen- en Middenkanaal Maatschappij (DVMKM) opgericht. Aanvankelijk zou het kanaal het Middenkanaal genoemd worden, maar ter ere van koning Willem III werd de naam van het kanaal, met instemming van het hof, gewijzigd in Oranjekanaal. Helaas zijn de plannen van de oprichters niet of nauwelijks gerealiseerd. Met de keien kon weinig verdiend worden. Ook de turfwinning werd geen succes vanwege afwateringsproblemen van het veen op het kanaal.

In 1923 is het kanaal als een project in het kader van de werkverschaffing verbreed en uitgediept, maar ook in de jaren daarna bleef het kanaal onrendabel. Het aantal schepen dat van het Oranjekanaal gebruik maakte viel nogal tegen. Na de Tweede Wereldoorlog is het kanaal in handen van het Rijk gekomen, omdat het onderhoud te veel werd voor de DVMKM. Na korte tijd is het bezit overgegaan naar de provincie Drenthe.

Het kanaal is sinds 1976 onttrokken aan het scheepvaartverkeer. Er zijn plannen om het weer bevaarbaar te maken voor de pleziervaart. Tot nu toe is daar nog niets van gekomen vanwege de hoge kosten voor renovatie van bruggen en sluizen.

De betekenis van het kanaal voor de flora en fauna van het gebied is echter steeds groter geworden en daarmee heeft het kanaal zich onbedoeld ontwikkeld tot een landschappelijk waardevol gebied.